PhDr. Zdenka Ribarova

 

 

 

místo pro fotografii

(dobrovolné)

 

 

Datum narození: 13.06.1945

 

E-mail: ribarova…slu.cas.cz

Telefon: 224800261

 

Zaměření vědecké činnosti:

paleoslovenistika, staroslověnské a církevněslovanské písemnictví se srovnávacím zaměřením, makedonská redakce církevní slovanštiny, dějiny makedonského jazyka; edice památek; paleoslovenistická lexikografie a lexikologie

 

Současné projekty:

Řecko-staroslověnský index (GA AV ČR IV: IAA 90092091 - spoluřešitel)

 

Pedagogická činnost: -

 

Redakční činnost:

od r. 2008: členka redakční rady časopisu Slovo, Zagreb, RH

 

Členství ve vědeckých radách a komisích:

od r. 2003: předsedkyně Komise pro církevněslovanské slovníky při MKS

 

Stručný vědecký životopis:

1962-1967: Filozofická fakulta UK v Praze (čeština - ruština - srbochorvatština),

jazyková specializace na letních školách chorvatštiny (Zagreb-Zadar) a makedonštiny (Skopje-Ohrid)

 

1969: Doktorát (PhDr) z oblasti srovnávací slovanské jazykovědy se zvláštním zřetelem ke staroslověnštině - UK Praha

- doktorát v r. 1975 nostrifikován Filozofickou fakultou Univerzity v Záhřebě (platnost pro celou bývalou Jugoslávii): v Chorvatsku titul dr.sc., v Makedonii titul D-r (=PhD)

 

1975-2008: vedoucí vědecká pracovnice (научен советник) Oddělení dějin makedonského jazyka Ústavu makedonského jazyka při Univerzitě sv. Cyrila a Metoděje ve Skopji, RM

2000-2005 vědecká pracovnice Oddělení paleoslovenistiky a byzantologie SLÚ AV ČR  (vedlejší pracovní poměr)

od 1.1.2009: vědecká pracovnice Oddělení paleoslovenistiky a byzantologie SLÚ AV ČR

 

Bibliografie:

 

Monografie, edice památek:

Pregled češke gramatike s vježbama. Liber Zagreb 1977, 2. izd., Zagreb 1991 , 200 str.

Радомирово евангелие. Стари текстови IV, ИМЈ Скопје 1988, 571+2 str. (s R.Ugrinovоu-Skalovskоu)

Knjiga proroka Jone. Slovo 37, 1987, 123–159; edice textů: 137–157  (= Tisuću i sto godina od smrti Metodijeve. Ćirilometodsko kulturno-književno nasljeđe u Hrvata, Zagreb 1988, 123–159)

Граматика на чешкиот јазик. I дел: Граматика,  II дел: Вежби. Скопје 1997,  395 str. (s D. Rousovou)

Григоровичев паримејник I. Текст со критички апарат. МАНУ Скопје 1998, XVIII+452 str. (se Z. Hauptovou)

Cvičebnice makedonštiny. Brno 1998, 161 str.

Јазикот на македонските црковнословенски текстови. МАНУ Скопје 2005, 245 s.

Палеославистички студии. ИМЈ Скопје, připravuje se k vydání v r. 2009

Řecko-staroslověnský index, 1-, Praha 2008n

 

 

Vydavatelka publikací:

Vajsova proučavanja prijevoda Malih proroka iz Brevijara Vida Omišljanina, Slovo 44-46, 1994-96, Zagreb 1996, 27-34. Add: Vajs J., Staroslověnský překlad Malých proroků. Příspěvek k dějinám staroslov. překladu Písma (edd. Ribarova Z.), Slovo 44–46, 1994–96, Zagreb 1996, 35–42

Ф. В. Мареш, Компаративна фонологија и морфологија на македонскиот јазик. Синхронија и дијахронија. УКИМ Скопје 2008 (hlavní redaktorka)

 

Slovníky, indexy:

Речник на македонските црковнословенски текстови. Пробна свеска. ИМЈ Скопје 1978, XXXVII+48 str.[ред. Р. Угринова-Скаловска] (spoluautorka: str. XVIII–XXXVII; 1–48)

Речник на црковнословенскиот јазик од македонска редакција. Toм I. Вовед. А–Б, ИМЈ Скопје 2006, 542 стр. (hlavní redaktorka, spoluautorka)

Речник на црковнословенскиот јазик од македонска редакција. Том II. Св. 8-9. Fv -  v7ediniti 9s30, ИМЈ Скопје 2008, s. 1–160 (hlavní redaktorka, spoluautorka)

Индекс кон Речникот на македонските библиски ракописи. Македонистика 4, Скопје 1985, 21–460 [ред. В. Десподова, З. Рибарова] (redaktorka, spoluautorka)

Ribarova Z., Indexy k Staroslověnskému slovníku [red. E. Bláhová], Práce Slovanského ústavu AV ČR (Nová řada, svazek 16), Praha 2003, 245 str., ISBN 80-86420-14-0, 80-86420-16-7

Македонска енциклопедија (25 hesel), připravuje se k vydání v MANU, Skopje

 

Studie a kapitoly v knihách:

 

Příspěvek k rozboru Ochridských listů. In: Симпозиум 1100-годишнина од смртта на Кирил Солунски 2, МАНУ Скопје 1970, 135–148

Iz proučavanja imperativa u staroslavenskom jeziku (Negativni imperativ u staroslavenskom jeziku u usporedbi sa stanjem u drugim slavenskim jezicima). In:  Slovo 22, 1972, 52–84

Кон правописот на носовките во северномакедонските текстови (Мешање на носовките во Радомировото евангелие), In: Македонски јазик 35, 1984, 197–204

Охридските традиции и јазикот на македонската средновековна писменост. In: Климент Охридски. Студии, Скопје 1986, 56–77

Преводната литература со библиска содржина во македонската книжевност. In: Средновековна македонска книжевност, Македонска книга, Скопје 1991, 79–131

 Makedonská redakce církevní slovanštiny. In: Slavia 60, 1991, 248–263 (=Palaeoslovenica, Praha 1991, 24–39)

Местото на Радомировото евангелие меѓу македонските црковнословенски текстови. In: Studia linguistica polono-jugoslavica 6, Сарајево 1991, 19–29

Кирилометодиевската традиција во паримејниот текст од триодите Орбелски и Хлудов. In: Реферати на  македонските слависти за XI меѓународен славистички конгрес во Братислава, МАНУ Скопје 1993, 91–98

Основни правописни и фонетски особености на Григоровичевиот паримејник. In: Македонските дијалекти воп Егејска Македонија (23–24 XII 1991), МАНУ Скопје 1994, 93–99

Архаизми и иновации во глаголскиот систем на Григоровичевиот паримејник. In: Светите Климент и Наум Охридски и придонесот на Охридскиот духовен центар за словенската просвета и култура, МАНУ Скопје 1995, 121–127

За Речникот на македонските црковнословенски текстови. In: Предавања на  XXX меѓународен семинар за македонски јазик, литература и култура. Охрид, 8-22 август 1997 година, Скопје 1998, 57–64

Јазичните слоеви во Григоровичевиот паримејник. In: XII меѓународен славистички конгрес во Краков. Прилози МАНУ XXII, 1-2, Скопје 1997, 133–142

Лексиката на тропарите во Григоровичевиот паримејник. In: Tematy, Księga jubileuszowa w 70. rocznicę urodzin profesora Leszka Moszyńskiego, Gdańsk 1998, 180–186

Взаимоотношение литературных традиций в переводе толкований на псалтырь. In: Средновековна християнска Европа: Изток и Запад. Ценности, традиции, общуване. Medieval Christian Europe: East and West. Tradition, values, communications, София 2002, 175–181

Источнословенски предлошки на македонските ракописи. In: Македонско-украински културни врски (X–XX век). Охрид 21–23 октомври 2003. МАНУ, Скопје 2004, 135–144

Uz nekoliko kršćanskih termina u makedonskim csl. tekstovima. In: Drugi Hercigonjin zbornik (uredio S. Damjanović), Zagreb 2005, 367–372

Осврт врз Речникот на црковнословенскиот јазик од македонска редакција (По повод завршувањето на првиот том). In: Класика – Балканистика – Палеославистика. Материјали од научниот собир по повод одбележувањето на 85-годишнинатата од раѓањето и 60 години научна работка на академик Петар Хр. Илиевски. МАНУ, 18 и 19 ноември 2005, Скопје 2007, 161–168

Slovní zásoba parimejníku v makedonském církevněslovanském slovníku. In: Slovо 56–57, Zagreb 2008, 497–506